"Chúng ta có chết cũng làm liệt sĩ cho Tổ quốc Việt Nam"

(ĐCSVN) - Thời gian sẽ không bao giờ xóa nhòa được sự tri ân và lòng biết ơn của chúng ta đối với những tấm gương liệt sỹ đã anh dũng ngã xuống, đem máu xương đổi lấy cuộc sống tự do, độc lập cho dân tộc hôm nay.  

Giấy chứng nhận được tặng huy hiệu  chiến thắng của cô Trương Thị Nhàn

Đó là cảm nhận của chúng tôi khi được nghe cô Trương Thị Nhàn, ở xóm Khả Duy, Mộc Bắc, Duy Tiên (Hà Nam) - nguyên Trung đội trưởng đội nữ dân quân Lam Hạ, Phủ Lý năm xưa, kể về 10 "bông hoa" bất tử - 10 cô gái Lam Hạ. Ngày ấy, các chị đã bảo vệ quê hương đất nước bằng xương máu, cống hiến cả tuổi thanh xuân phơi phới cho cách mạng.

Cô Nhàn bồi hồi nhớ lại: Năm nay gần 70 tuổi rồi, nhưng mỗi khi nhìn thấy những thứ hoa quả “cây nhà, lá vườn” như: Ổi, mía, chuối… là tôi lại hình dung ngay, đây là những thứ hoa trái mà các chị vẫn ăn cùng nhau năm xưa mỗi khi mừng chiến thắng, tiếp sức trong lúc giải lao, hay chỉ bày trên mâm pháo trang hoàng cho những đêm sinh hoạt văn nghệ…

Sự phơi phới cùng khí thế chiến đấu anh dũng chính là sức mạnh làm nên chiến thắng.  Những cái chết nếu có đến thì đối với các chị cũng chỉ nhẹ như “lông hồng”. Máy bay Mỹ có gầm rú thì “chúng mày chỉ như lũ quạ đen đáng ghét, hay bắt gà con mà thôi. Việc bay của chúng mày, còn việc bắn của chúng tao...” - đó là lời của cô Trương Thị Nhàn – Trung đội trưởng đội nữ dân quân Lam Hạ năm xưa, khi kể cho chúng tôi nghe về câu chuyện cách đây 48 năm mà cô tưởng như mới ngày hôm qua.

Tay chuốt những nếp nhăn trên tấm dù chiến lợi phẩm làm kỉ vật cho phẳng phiu, cô Nhàn kể: Ngày ấy, ở trận địa pháo Lam Hạ có 2 trung đội nữ, 1 trung đội làm nhiệm vụ hậu cần, 1 trung đội chiến đấu. Cô nằm trong trung đội chiến đấu.
 
Cô vẫn nhớ như in ngày hôm đó là buổi sáng 1/10/1966, khoảng 6h15, có hai máy bay trinh sát từ hướng 14 (hướng thị trấn Đồng Văn, Duy Tiên, Hà Nam) bay vào Phủ Lý do thám. Chỉ ít phút sau, lũ máy bay ở đâu bất ngờ kéo đến ùn ùn, với nhiều tốp, nhiều hướng. Tiếng phi cơ rít lên rung chuyển đất trời. Chúng hướng mục tiêu vào trận địa pháo Lam Hạ và cầu Phủ Lý.
 

Trung đội trưởng nữ dân quân Lam Hạ năm xưa cho tác giả  xem mảnh dù kỉ niệm ngày bắn hạ máy bay Mỹ

Ngay sau đó, một trận quyết tử không cân sức đã diễn ra. Các chiến sĩ trong trận địa pháo Lam Hạ chỉ biết “ngắm và bắn!”. Trận không kích này diễn ra làm 3 đợt, nhưng đợt 3 là dữ dội nhất, vì gặp sự đáp trả quyết liệt của pháo phòng không và cao xạ của ta. Lũ máy bay gầm rú lên như những con thú điên. Chúng uốn lượn, vòng đảo né đạn rồi trút bom như mưa, tháo chạy thoát thân ra khỏi vòng vây hỏa lực của ta.

Trong đợt tấn công thứ 3 này, 6 chị hy sinh tại trận. Thi thể các chị bị bom xé nát văng khắp nơi. Các mâm pháo nhuộm một màu của máu. "Cứ nhắc đến các chị em đã mất trong trận chiến hôm ấy, tôi mất hàng tuần không ngủ được, vì hình ảnh các bạn cứ hiển hiện về trong đầu...". Kể đến đây, cô Nhàn giàn giụa nước mắt.

Khi được chúng tôi gợi thêm về tinh thần quả cảm của các chị thời ấy, mắt cô sáng lên: “Không biết sống chết thế nào,  nhưng vui lắm, vì đa số các chị em ở độ tuổi đôi mươi, yêu đời, chẳng biết sợ là gì cả... Lúc bấy giờ, ai cũng chỉ nghĩ đến hai tiếng thiêng liêng “Hòa bình”. Các chị đều nghĩ: "Phái nam họ ra trận cả rồi, tại sao chị em mình không đánh giặc được. Chúng ta có chết cũng làm liệt sĩ cho Tổ quốc Việt Nam mình". 

Các chị cũng đo đạc, cũng lên đạn, cũng ngắm bắn như ai. Không hiểu sao lúc ấy, ai cũng khỏe, mặc dù vẫn ăn đói, nhịn khát, thân hình mảnh mai đào tơ là vậy, mà vẫn vác hòm đạn pháo trăm cân chạy rầm rầm.

Công lao của các chị, các cô lớn như trời biển. Lòng đất Mẹ Tổ quốc ngày đêm vẫn ôm ấp các chị như những đứa con yêu. Những trang sử hào hùng hôm nay được các chị viết lên bằng máu. Các chị vẫn sống mãi trong những lời ca, tiếng hát... Các chị là những con người bất tử! 

Danh sách 10 cô gái Lam Hạ tại khu  tưởng  niệm Đình Tràng, Lam Hạ, Phủ Lý (Hà Nam).